Madalas, iniisip natin na ang bayani ay laging may espada, baril, o matinding laban. Pero kung titingnan natin ang kasaysayan ng Pilipinas, may isa pang bayani na tahimik pero makapangyarihan: ang ating wika.
Noong panahon ng mga Kastila, ginamit ng ating mga ninuno ang sarili nilang wika para ipaglaban ang kalayaan. Sa mga lihim na pulong, sa mga pahayagang rebolusyonaryo, at sa mga tula at awit, Filipino at mga katutubong wika ang nagdala ng sigaw ng bayan. Kung wala ito, mahirap maipahayag ang tunay na damdamin ng mga Pilipino.
Hanggang ngayon, wika pa rin ang tulay na nagdudugtong sa atin bilang iisang bansa. Kahit iba-iba tayo ng rehiyon at diyalekto, wika ang nagbubuo sa atin para sa isang layunin: pagkakaisa at pag-unlad ng bayan.
Ngayong Agosto, sa pagdiriwang ng Buwan ng Wika 2025, tandaan natin: hindi lang kasangkapan ang wika. Ito ang buhay na alaala ng ating kasaysayan at sandata para sa kinabukasan.
At kung curious ka pa kung gaano ka-powerful ang wika sa kasaysayan ng bansa, heto ang ilang astig na trivia:
Alam Mo Ba?
โข Wika ang nagpasiklab ng rebolusyon โ Pahayagang Kalayaan ng Katipunan (1896), nakasulat sa Tagalog, ang nagpalaganap ng diwa ng kalayaan.
โข Mga tula at awit na panggising โ Sulat nina Bonifacio at Jacinto sa Tagalog ang nagbigay-lakas ng loob sa mga Pilipino laban sa Kastila.
โข Bakit Spanish ang Noli at Fili? โ Strategic move ni Rizal. Masasaktan ang Kastila sa sarili nilang wika, makakalusot sa censorship, at makikilala sa Europe para moral pressure.
โข First Pinoy film na may sariling wika โ Dalagang Bukid (1919), ginamit ang Tagalog sa mga eksena.
โข 1937: Pagsilang ng Wikang Pambansa โ Pinili ang batayan mula sa Tagalog para maging tulay ng pagkakaisa sa ibaโt ibang wika sa bansa.
โข 1946: Wika bilang boses ng kasarinlan โ Sa Araw ng Kalayaan, unang inawit ang Lupang Hinirang sa Filipino sa publiko.
โข Subject evolution โ Sa lumang report card, Pilipino pa ang tawag sa subject. Ngayon, Filipino na para modern at inclusive.
โข โF alwaysโ tip โ Kung gusto mo safe sa grammar at usage ngayon, Filipino na lagi para sa tao, subject, at language.
At tandaanโฆ wag mo lang tatawaging โFinoyโ ang mga Pinoy.
๐๐ข๐๐๐๐ ๐พ๐๐ ๐๐ ๐๐๐ ๐ฑ๐๐๐ โข ๐๐๐๐๐๐๐๐๐๐๐.๐๐๐
